“Em cảm thấy bản thân là một người khá bình thường. Bao giờ em cũng nghĩ như thế cả. Và có lẽ hầu hết mọi người xung quanh đều có cái nhìn như thế về em. Nhưng cuối cùng em nhận ra rằng người bình thường cũng lấy được học bổng”.  

Đó là những chia sẻ của Trà My khi chúng tôi cùng trò chuyện về con đường nộp hồ sơ du học Mỹ của em. Dù được Gettysburg College trao học bổng toàn phần học phí và tiền phụ cấp trị giá hơn 289000 USD, My không muốn câu chuyện của mình được đánh bóng theo kiểu “nữ sinh Hà Tĩnh nhận được học bổng tiền tỷ”. Bởi đó không phải là hành trình của những thành tích học tập hay hoạt động ngoại khóa nổi bật mà là sự kết nối của nhiều trải nghiệm để thấu hiểu điều mình mong muốn và bền bỉ theo đuổi nó.

Trải nghiệm để xác định được điều mình muốn

Trước khi xác định được lĩnh vực bản thân muốn theo đuổi là truyền thông, My đã thử sức với nhiều vị trí khác nhau trong các dự án xã hội. “Chị thấy phần mô tả kinh nghiệm của em đều liên quan đến lĩnh vực truyền thông là vì em muốn tạo dựng một hình ảnh như thế thôi (cười) chứ thực ra em làm nhiều hơn ý”.

Môi trường THPT Chuyên Hà Tĩnh đã mang lại cho My nhiều cơ hội để trải nghiệm thông qua các hoạt động ngoại khoá. Ban đầu, em đảm nhiệm vị trí thành viên Ban Tài chính - Đối ngoại trong một câu lạc bộ tình nguyện tại trường. Thế nhưng sau khi hoạt động một thời gian, em nhận ra rằng bản thân không thực sự phù hợp với công việc này. Đến cuối năm lớp 10, em quyết định từ chối cơ hội đồng hành trong nhiệm kỳ tiếp.

Trong thời gian đó My cũng là thành viên Ban Truyền thông tại một tổ chức về môi trường. Dù chỉ là một tổ chức nhỏ nhưng đây chính là nơi My thực sự cảm nhận được sự phát triển của bản thân từ việc biết cách sử dụng những công cụ cơ bản như Google Docs đến cách hình thành một bài viết. My còn nhớ rằng bài viết đầu tiên của em đã được góp ý rất nhiều, hầu như chỗ nào cũng chi chít gạch xoá. Thế nhưng việc sáng tạo nội dung và cảm nhận được sự ủng hộ, đồng cảm từ người đọc chính là công việc mang đến cho em niềm vui. Bắt đầu từ đấy, My đều lựa chọn vị trí truyền thông khi tham gia vào một tổ chức cộng đồng và dần đảm nhiệm những vị trí cao hơn như Trưởng ban Truyền thông tại Zodiac CHT Debate Club hay Chủ tịch của Vang Academy.

Hoạt động trong lĩnh vực này, My vẫn luôn trăn trở: “Truyền” thế nào để người đọc thực sự “thông” được ý tưởng của mình?

Xuất phát từ những khuyết điểm cá nhân và trải nghiệm của riêng mình, My muốn thực hiện những dự án có khả năng lan tỏa thông điệp về việc trân trọng bản thân mình một cách toàn vẹn nhất - cả điểm mạnh và điểm yếu, cả những điều đáng ca ngợi và tầm thường. Thế nhưng đó vẫn còn là một quá trình học hỏi nhiều để bản thân em có thể sáng tạo nên những nội dung có khả năng truyền cảm hứng.

My chia sẻ rằng em cần đưa ra những con số tương tác thực tế để thể hiện tính tác động về mặt truyền thông của các dự án trong Common App. Nhưng đối với My, những nút tương tác, bình luận chưa thực sự nói lên khả năng tạo tác động. Một bài viết của em cho dự án về môi trường đã tiếp cận đến 2000 người nhưng điều đó không đảm bảo rằng tất cả những người ấy sẽ thay đổi thói quen tiêu dùng của mình để sống xanh hơn. “Nếu người ta chỉ lướt qua và thả một react nhưng không thay đổi hành vi của mình thì vẫn là việc truyền chưa thông”.

Dù còn nhiều trăn trở như thế, My rất trân trọng hành trình bản thân đã đi qua trong các dự án xã hội bởi nhờ đó mà em được mở rộng sự trải nghiệm của chính mình và biết được con đường bản thân muốn theo đuổi trong tương lai. “Việc biết được điều bản thân muốn làm khi ở những năm cuối cấp 3 là một may mắn đối với em”.

Lỡ hẹn với cuộc chơi để “hẹn hò” với cuộc họp

“Khi mới bắt đầu em chỉ có IELTS 7.5 cùng một vài giải thưởng học thuật. Suốt từ tháng 8 đến tháng 12, em đã bị hủy thi SAT liên tục. Hoạt động ngoại khóa của em thời điểm ấy cũng mới được 5 trong khi Common App yêu cầu đến 10”.

Về mặt học thuật, My cố gắng đạt mức điểm GPA cao trong suốt 3 năm học: 9.0 (10), 9.2 (11) và 9.5 (HKI 12). Trong hai năm 11 và 12, My cũng giành được giải Ba và giải Nhì trong cuộc thi HSG Tiếng Anh cấp Tỉnh. Bài luận của em được trao học bổng để tham gia trại hè tại Oxford/Cambridge tại cuộc thi Immerse Essay Competition. Thế nhưng khi tham khảo các profile được nhận học bổng với điều kiện tài chính tương tự mình, My cảm thấy rằng những gì bản thân đang có chưa thực sự nổi bật.

Để hoàn thiện hồ sơ, My xác định rằng bản thân phải nỗ lực đến 200%.Nghĩ lại khoảng thời gian ấy, My đã dùng hai chữ “kinh hoàng” để miêu tả. Các cuộc họp với câu lạc bộ và việc viết luận dần chiếm nhiều thời gian của em. Trước đây em hay tụ tập cùng một nhóm bạn thân. Nhưng trong giai đoạn nộp hồ sơ, em không thể ra ngoài cùng các bạn nữa. Em phải thường thức rất khuya, không chỉ vì nhiều công việc mà còn vì làm việc trái múi giờ với các mentor. Các em cùng phòng kí túc xá nhiều khi thắc mắc vì sao ít khi thấy My ngủ trước 3 giờ sáng.

My cũng chia sẻ rằng em chưa có khả năng quản lý công việc tốt. Em thường không đặt cho bản thân một to-do list mà ghi nhớ những việc cần làm trong ngày. Vì thế, đôi lúc tiến độ công việc bị chậnm trễ. Trong những ngày cuối My phải gấp rút hoàn thành luận phụ để nộp cho các trường.

Có những khoảnh khắc, em cũng quyết định buông thả bản thân để ra ngoài chơi cùng các bạn. Và cái giá phải trả sau đó là những đêm thức chạy deadline. “Thế nhưng nhìn lại em cũng cảm thấy bản thân đã thực sự rất cố gắng và nỗ lực rồi”.

Trong đợt mở đơn sớm (early action), My bị 3/4 trường đại học từ chối. Một trường trong số đó còn phản hồi lý do là em chưa đáp ứng được yêu cầu về tài chính, một yếu tố mà My không thể nào thay đổi được bằng nỗ lực của bản thân trong thời điểm hiện tại. Những kết quả ấy khiến My thực sự nản chí. Thậm chí, em còn chuẩn bị sẵn tinh thần để gap year và tiếp tục nộp đơn vào năm tới.

Thế nhưng, bố mẹ, chị gái, bạn bè, đặc biệt là 2 mentors và những anh chị đi trước mà My may mắn quen được đã động viên em rất nhiều để tiếp tục nộp đơn cho kỳ tiếp theo. Sự ủng hộ của mọi người xung quanh đã tiếp thêm cho em động lực để thực hiện.

Và trong kỳ thứ 2, Gettysburg College là trường đầu tiên thông báo kết quả cho em. Đó không chỉ là ngôi trường đầu tiên chấp nhận mà còn trao cho em một mức học bổng và hỗ trợ tài chính cao để đi học. Dù chưa chắc chắn rằng Gettysburg chính là sự lựa chọn tốt nhất, nhưng là một môi trường phù hợp để My phát triển trong những năm sắp tới.Tất cả những điều ấy diễn ra trong một khoảng thời gian rất ngắn, từ cuối hè năm lớp 11 đến giữa năm lớp 12. Nhưng đối với My, đấy là giai đoạn em đã trưởng thành hơn rất nhiều

Trăn trở về điểm khác biệt trong chính mình

Lúc bắt đầu em đã phải liên tục đối diện với những câu hỏi quan trọng: Tôi là ai? Tôi có điều gì đặc biệt?

“Em biết những điểm mạnh, điểm yếu cũng như con đường tương lai bản thân muốn lựa chọn nhưng em không nghĩ rằng bản thân mình là một người quá đặc biệt”. Khi bắt gặp những bài báo về một nữ sinh vượt khó để lấy được học bổng 7, 8 tỷ hay con một cô lao công có thể đậu vào trường top đầu của Mỹ, em cảm thấy tự ti vì bản thân không có những câu chuyện như thế.

Để có một góc nhìn đa chiều, My thực hiện một “khảo sát” với vài người bạn và lắng nghe những câu chuyện mọi người vẫn còn ấn tượng về mình. Từ một câu hỏi “mày có nhớ…”, My đã được nghe lại những trải nghiệm bản thân đã từng đi qua để từ đó khai thác sâu hơn về những cảm xúc, góc nhìn của chính mình.Qua sự dẫn dắt của mentor và học cách tự nhìn sâu vào ký ức của mình, em nhận ra rằng chính mình cũng có một câu chuyện riêng. Những câu chuyện mà trước đó em nghĩ rằng không đáng để kể lại chứa đựng nhiều xúc cảm và nói lên rất nhiều về bản thân em.

Khắc họa một phần con người mình, My đã lựa chọn chủ đề học cách từ chối cho bài luận chính. “Bản thân em là một người có thiên hướng xã hội và luôn trân trọng các mối quan hệ mình có. Em chưa bao giờ muốn người khác có cái nhìn không hay về mình. Vì thế trước đây, em đều sẽ đồng ý trước mọi sự nhờ vả vì nghĩ rằng nếu không giúp đỡ thì bản thân có thể sẽ đánh mất những mối quan hệ ấy. Em quyết định hy sinh bản thân để làm hài lòng người khác. Ban đầu em cảm thấy bản thân khá cao cả. Nhưng dần em cảm thấy không ổn vì chưa cho người khác thấy hết những mặt khác của bản thân mình. Sau đó em học cách từ chối trong một số trường hợp. Và kết cục không tệ như em nghĩ”.Dù đến thời điểm chúng tôi trò chuyện, My vẫn băn khoăn đi tìm hai chữ “đặc biệt” trong chính mình. Nhưng em đã biết cách để trân trọng nỗ lực và nhìn sâu vào câu chuyện của bản thân. Việc hoàn thành hồ sơ không đồng nghĩa với sự hoàn tất trong việc trả lời cho câu hỏi: Tôi là ai. Với My, đó là sự bắt đầu để chứng minh rằng em có khả năng làm được nhiều hơn những gì mọi người nghĩ cũng như em tự mặc định về chính mình.“Em nghĩ rằng là một người bình thường, với những trải nghiệm và câu chuyện riêng, đã là một sự đặc biệt rồi”.

‍